Historia Parafii

Parafia Chodywańce erygowana, 28 VIII 1425 r., przez biskupa chełmskiego Jana Biskupca. Do początku w. XIX należała do diecezji chełmskiej (dekanat Bełz). Granice jej były dość rozległe, ale w ciągu wieków wydzielono z niej nowe parafie: Uhnów (dawniej na terenie diecezji chełmskiej), Dyniska, Machnów, do końca w. XVI Tomaszów (razem z Suścem) należał do Chodywaniec. W r. 1947 siedzibę parafię przeniesiono do Jarczowa, a kościół w Chodywańcach stał się filialnym. Nazwa parafii była wtedy podwójna: Jarczów-Chodywańce. W r. 1959 bp Piotr Kałwa mianował kapelana w Chodywańcach, który równocześnie rozpoczął pracę w organizującym się punkcie duszpasterskim. Zaczęto na miejscu prowadzić oddzielne księgi i faktycznie oddzielono się od Jarczowa.

Parafia w Chodywańcach na początku w. XV została uposażona przez miejscowych właścicieli ziemskich w 2 łany pola, wolny wypas bydła, wolny wyręb w lesie, dziesięcinę itd. Przy par. istniał szpital dla ubogich, który funkcjonował jeszcze w wieku XIX jako schronienie dla starców. Parafia przeżyła kilka ciężkich okresów w swoich dziejach, m.in. w II połowie w. XIX, kiedy po kasacie unii rząd carski zamknął na pewien czas kościół z powodu wywierania złego wpływu na ludność prawosławną. Dlatego w latach: 1890-1907 zamknięto kościół w Chodywańcach pod pretekstem jego złego stanu technicznego. Proboszcza i wielu parafian wywieziono na Sybir, natomiast teren ten postanowiono przyłączyć do parafii w Tomaszowie Lub. i w Gródku.

Kolejnym ciężkim okresem była II wojna światowa: aresztowania, wywożenie do obozów, wysiedlenia. W r. 1941 w Oświęcimiu zginął proboszcz, ks. Edward Gajewski, a w r. 1944 bandy zamordowały ks. Jakuba Jachułę razem z innymi parafianami. W r. 1947, po przeniesieniu siedziby parafii do Jarczowa, przez okres 2 lat w Chodywańcach był kościół narodowy. W r. 1951 przybyły tutaj felicjanki z Uhnowa i zamieszkały na plebanii (pracowały tu do r. 1983). Do r. 1962 prowadziły przedszkole. Nowa plebania została oddana do użytku w r. 1983.

Stare księgi parafialne zaginęły w czasie działań wojennych, natomiast z książek kościelnych zachował się jedynie rytuał z r. 1640 i 2 mszały z w. XIX.

Pierwsza świątynia drewniana powstała tu na początku w. XV. Kolejny kościół (modrzewiowy) wystawiono w r. 1757 z fundacji Grabowskich. Pod koniec w. XIX był on w złym stanie i został zamknięty (1890-1907). Wyremontowano go, ale wkrótce spłonął (1911). W latach 1919-1938 za kościół parafialny służyła dawna cerkiew, która w r. 1938 została rozebrana. W r. 1938 postawiono drewnianą kaplicę pw. Narodzenia NMP (takie wezwanie posiadał spalony kościół). Pobudował ją miejscowy cieśla, poświęcona przez proboszcza, ks. Edwarda Gajewskiego. W r. 1949 wybuchł pożar zakrystii. Była remontowana w latach: 1960-1963 (dach, podwaliny, obicie ścian płytami pilśniowymi). W r. 1973 dobudowano przedsionek.

Kaplica drewniana, obita wewnątrz i z zewnątrz płytami pilśniowymi, jednonawowa, o wymiarze 11 x 7 m. Ołtarz główny, drewniany, barokowy, przywieziony około r. 1919 z kościoła w Nabrożu. W ołtarzu obraz MB (prawdopodobnie z około r. 1920). Po bokach stały dwa prowizoryczne ołtarze, a na chórze muzycznym fisharmonia.Obok kościoła dzwonnica - brama, murowana z ok. 1820 r., 2 dzwony sprowadzone wkrótce po zakończeniu działań wojennych. Poświęcił je proboszcz Ks. Józef Gonkowski.

W r. 1986 rozpoczęto budowę nowego kościoła na fundamentach z r. 1938, wg projektu archidiec. Andrzeja Rabiegi z Tomaszowa Lub. i konstruktora Eugeniusza Kossaka również z Tomaszowa Lub., 11 IX 1986 r. kamień węgielny wmurował bp Jan Śrutwa, w r. 1987 stan surowy i pierwsza Msza św.
 

Księża proboszczowie pracujący w parafii Narodzenia N.M.P. w Chodywańcach od 1690 do 2013 roku.

1. - 1690 Ks. Jan Łowczowski
2. 1690 - 1709 Ks. Antoni Jakub Boczarski
3. 1709 - 1712 Ks. Józef Świtrzewski
4. 1712 - 1738 Ks. Stanisław Jan Zarzecki
5. 1738 - 1739 Ks. Maciej Giżycki
6. 1739 - 1740 Ks. Maciej Wierzeyski
7. 1740 - 1747 Ks. Kazimierz Zawadzki
    1747 - 1784 brak danych
8. 1784 - 1803 Ks. Łukasz Miciurkowski
9. 1803 - 1807 Ks. Szymon Chudzikiewicz + zabity w nieznanych okolicznościach
10. 1807 - 1810 Ks. Maciej Kaszyński
11. 1810 - 1812 Ks. Ignacy Brunon Uleniecki
12. 1812 - 1817 Ks. Stanisław Pogonowski
13. 1817 - 1819 Ks. Marcin Brzozowski
14. 1819 - 1820 Ks. Franciszek Chyliński
15. 1820 - 1822 Ks. Sylwester Pogonowski
16. 1822 - 1823 Ks. Ignacy Czechowicz
17. 1823 - 1867 Ks. Józef Krasuski
18. 1867 - 1890 Ks. Cyprian Garlicki (wywieziony z ludźmi na Syberie)
     1890 - 1907 kościół zamknięty
19. 1907 - 1911 Ks. Józef Marczewski
20. 1911 - 1914 Ks. Antoni Kozyra
21. 1914 - 1917 Ks. Leon Dębicki
22. 1917 - 1920 Ks. Śliwiński
23. 1920 - 1925 Ks. Michał Pafla
24. 1926 - 1927 Ks. Wacław Chojecki
25. 1927 - 1931 Ks. Tadeusz Barwa
26. 1931 - 1943 Ks. Edward Gajewski + zginął w Dachau
27. 1934 - 1944 Ks. Jakub Jachuła + zamordowany przez UPA
28. 1944 - 1946 Ks. Józef Gonkowski Parafia przeniesiona do Jarczowa
29. 1946 - 1948 Ks. Stanisław Rysz
30. 1973 - 1983 Ks. Bogumił Olejnik
31. 1983 - 1986 Ks. Edward Proc (budowniczy nowego kościoła)

Proboszczowie żyjący:
32. Ks. Stefan Kuk
33. Ks. Stanisław Zarosa
34. Ks. Władysław Gudz
35. Ks. Grzegorz Hałas 2007- 2011